Genel kurul kararları aleyhine dava açma hakkı Kanunun 53’üncü maddesinde düzenlenmiştir. Kanun, iptal davası açma hakkını genel kurul toplantısında hazır bulunan ortaklar ile toplantıda hazır bulunsun ya da bulunmasın tüm ortaklar olmak üzere iki farklı gruba tanımıştır. Buna göre kanuna, ana sözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile genel kurul kararları aleyhine mahkemede iptal davası açılabilir.
Genel kurul toplantısında hazır bulunan ortaklardan; kararlara aykırı kalarak keyfiyeti tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına haksız olarak müsaade edilmeyen ortakların dava açma hakları bulunmaktadır. Buna göre; genel kurul toplantısında hazır bulunan bir ortağın kararın altına gerekçeli olarak muhalefetini yazdırıp imzalamak ya da gerekçeli olarak ayrı bir kağıda yazarak imzaladığı muhalefetini divana sunup gerekirse bakanlık temsilcisine de duyurarak bunun tutanağa geçmesini sağlamak suretiyle yapabilir.
Yine muhalefetinin genel kurul tutanağına yazılmadığını kanıtlayan ortağın da iptal davası açma hakkı bulunmaktadır. Benzer biçimde, genel kurul toplantısına katılmak isteyip de toplantıya alınmadığını ve dolayısıyla da oyunun kullanılmasına müsaade edilmediğini veya toplantıya katılmakla birlikte oyunu kullanmasına haksız olarak müsaade edilmediğini kanıtlayan bir ortağın da dava açma hakkı bulunmaktadır.
Genel kurul toplantısında hazır bulunsun ya da bulunmasın; toplantıya çağrının usulü dairesinde yapılmadığını, gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini, genel kurul toplantısına katılmaya yetkili olmayan kimselerin karara katılmış bulunduklarını iddia eden ortakların da iptal davası açma hakları bulunmaktadır.
Genel kurul kararı aleyhine toplantıyı kovalayan günden itibaren 1 ay içinde dava açılması gerekir. Bir aylık süre; toplantının yapıldığı gün, toplantı birkaç gün devam etmişse son günü takip eden ertesi gün başlar. Buradaki 1 aylık süre, hak düşürücü süredir ve bu süre geçtikten sonra iptal davası açma hakkı olan ortakların bu hakları düşecektir. Öte yandan, bir aylık hak düşürücü sürenin sona erip ermediği mahkemece resen dikkate alınmaktadır.
Diğer taraftan, ortaklıktan ihraca ilişkin genel kurul kararlarına karşı iptal davası açma süresi 1 ay olmayıp, 3 aylık süreye tabidir. Bu halde, ihraç edilen ortak genel kurula katılmışsa da kararın onaylı bir örneğinin ortağa tebliğ edilmesi gerekir ve 3 aylık hak düşürücü süre de bu tebliğ tarihinden itibaren işlemeye başlar.
Batıl olan (ölü doğmuş) genel kurul kararları kooperatif ortakları ve üçüncü şahıslar için hiç bir hak ve borç doğurmaz bu gibi kararların iptali 1 aylık hak düşürücü süreye tabi olmayıp her zaman istenebilir. Genel kurul kararlarının mutlak butlanla sakat olduğunu iddia eden ortakların genel kurul toplantılarında hazır bulunması ve itirazını tutanağa yazdırması da şart olmayıp, genel kurul kararlarına katılmayan ortakların da böyle bir iddiayla dava açmaları mümkündür.
İptal davasının açılacağı mahkeme, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemedir. Buna göre, genel kurul kararları aleyhine açılması istenen iptal davası, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki Ticaret Mahkemesi, bu mahkemenin bulunmadığı yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmalıdır.
İptal davasının açıldığı hususu ile duruşmanın yapılacağı gün yönetim kurulu tarafından usulen ilan olunur.
Genel kurul kararları aleyhine birden fazla iptal davası açılması halinde, davalar birleştirilerek görülür ve bir aylık hak düşürücü süre sona ermeden duruşmaya başlanılamaz. Kooperatifin karşı karşıya kalabileceği muhtemel zararlarına karşı davacıların teminat göstermesi mahkeme tarafından istenebilir. Bu durumda, teminatın ne olacağı ve miktarını belirleme yetkisi yine mahkemeye aittir.
Kooperatif aleyhine açılan dava sonucunda iptali istenen kararların iptali yönünde bir karar çıkması halinde, bu karar bütün ortaklar için hüküm ifade eder.
Bir kararın bozulması bütün ortaklar için hüküm ifade eder. Bu bağlamda, iptali kesinleşen genel kurul kararları artık hiçbir ortak için ileri sürülemez.
Genel kurul kararlarına karşı açılacak dava dilekçesi örneği:
(TİCARET VEYA ASLİYE HUKUK) MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA
ANKARA
DAVACI :
Adres
AVUKATI : Av. ………….
MUHATAP : S.S …………….
DAVANIN KONUSU: 19/04/2013 'de yapılan genel kurulda alınan kararların iptali isteği.
OLAY VE DELİLLER: 19/04/2013 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında aylık aidat tutan maaşımın büyük bir kısmını oluşturmakta olup, çoğu dar gelirli üyelerden oluşan kooperatifimizde yeni belirlenen 750 TL aidat fazla olup, bu durum ekte sunduğum belgelerde de mevcuttur.
HUKUKİ DAYANAK: Kooperatifler Kanunu'nun 53. Maddesi
SONUÇ VE İSTEK : Yukarıda açıklanan nedenlerle, SS …………… Kooperatifi'nin 19/04/2013 günü yapılan genel kurulunda alınan aylık aidat kararının iptalini arz ederim (10/05/2013).
İmza
EKLER:
Ek 1-Maaş Bordrosu
Ek 2- Genel kurul karan tutanağı
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Genel kurul kararları aleyhine açılacak davalar; kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki Ticaret Mahkemesine, bu mahkemenin bulunmadığı yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemesine açılır. Davanın genel kurul toplantısının bittiği günü takip eden günden itibaren bir ay içinde açılması gerekir. Kooperatif yönetim kurulu, genel kurul kararlarına karşı açılan iptal davalarını usulen ilan eder. Bu ilanda, davanın kim tarafından açıldığı, duruşma günü, dosya numarası, davanın açıldığı mahkeme gibi konular belirtilir.
Genel kurul kararları aleyhine açılan iptal davalarının ilanı:
İLAN
SS .......................................................... ……KOOPERATİFİ YÖNETİM KURULUNDAN
Kooperatifimizin 19.04. 2013 günü yapılan genel kurul toplantısında alınan kararlar aleyhine, 1163 sayılı Kanun'un 53. maddesine istinaden ortaklarımız tarafından toplam 2 adet dava açılmıştır.
Açılan davaların mahkemesi, davacılar, dosya numaraları ve duruşma günleri aşağıda gösterilmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 53. maddesi hükmü, uyarınca ilan olunur.
Mahkeme Davacı Dosva Nu Duruşma Günü
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
