Kooperatiflerin harçlar kanunu ile ilgisi nedir?


Harç, devletin yaptığı birtakım hizmetler için bu hizmetten yararlanandan aldığı belli bir katılım payını ifade etmektedir. 492 Sayılı Harçlar Kanununun 1. maddesinde devlet tarafından alınacak harçlar:

·         Yargı Harçları, Noter Harçları,
·         Vergi Yargısı Harçları, Tapu ve Kadastro Harçları, Konsolosluk Harçları,
·         Pasaport, ikamet tezkeresi vize ve Dış işleri Bakanlığı tasdik harçları, Gemi ve Liman Harçları,
·         İmtiyazname, ruhsatname ve diploma harçları,
·         Trafik harçları, olarak belirlenmiştir.

Yine aynı Kanunun 13. maddesinde Harçtan müstesna işlemler düzenlenmiştir. Diğer taraftan 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 93'üncü maddesinde ise kooperatiflerin:

·         Her nevi defterlerin ve ana sözleşmelerin tasdiki ve açılış tasdiklerinde sayfalarının mühürlenmesi,
·         Ortakların temlik edecekleri gayrimenkuller,
·         Yönetim kurulu, ana sözleşmeye uygun olarak yapılacak isteğe rağmen, bir ortağın kooperatiften istifasını kabulden kaçınacak olursa, ortağın çıkma dileğini noter aracılığı ile kooperatife bildirimi konularında söz konusu harçlardan ve damga vergisinden muaf oldukları hükme bağlanmış durumdadır. Dolayısı ile kooperatifler tüzel bir kişilik olarak 1163 Sayılı Kanunun 93. maddesinde belirtilen muaflıklar ve 492 Sayılı Harçlar Kanununun 13. maddesinde belirtilen harçtan müstesna işlemler haricinde yaptıkları faaliyetler çerçevesinde devletten 492 Sayılı Harçlar Kanununda bahsedilen hizmetler kapsamında yararlanılan hizmetler için harç ödemek durumundadırlar.

Kooperatifler Kanunu'na göre; kooperatifler aşağıda belirtilen işlemler nedeniyle her nevi Harçtan muaftırlar.

·         Her nevi defterlerin ve ana sözleşmelerin tasdiki ve açılış tasdiklerinde sayfaların mühürlenmesi.

Kooperatiflerin bu muaflıktan yararlanabilmeleri için üst kuruluşa üye olma şartı yoktur.

Ortakların temlik edecekleri gayrimenkuller her türlü vergi ve harçtan muaftır. Kooperatif ortaklarının, Kanunun 13. maddesine göre ortaklıktan çıkmak için noter aracılığı ile verecekleri bildiri damga vergisine, diğer harç ve resimlere tabi değildir.